Küreselleşme kavramı mevcut konumuna ulaşmadan önce Amerikan şirketleri ülkeyi ekonomik bir güç merkezi ve küresel piyasa değerinin kaynağı haline getirmeyi zaten başarmıştı. Ardından küreselleşmenin getirdiği avantajları lehine çevirmeye çalışan Çin gibi ülkeler kendilerine ait multi-milyar dolarlık şirketlerle ilerleme kaydetmeyi başardı ve hatta dünya pazarındaki en önemli sektörler bile değişti. Buna rağmen ABD hala pastadaki en büyük payın sahibi konumunda… Gelin PwC’nin Mayıs 2021 verileri üzerinden dünyanın en büyük şirketlerine ve dünya üzerindeki uçuruma birlikte bakalım…

Dünyanın en büyük şirketleri nerelerde bulunuyor?

Dünyanın en büyük 100 şirketi, piyasa değerinde 31.7 trilyon dolarlık devasa bir paya sahip, ancak bu servet elbette eşit olarak dağıtılmıyor. Hatta öyle ki dünyanın en büyük şirketi (Apple) ile en büyük 100. şirketi (Anheuser-Busch) arasındaki farkın 1,9 trilyon dolar olduğunu göz önüne aldığımızda makasın ne denli açılmış olduğunu anlamak daha da kolaylaşıyor. Tabloya bir de dünyanın en büyük 100 şirketinden 59’unun ABD menşeili olduğunu eklediğimizde ülkeler arasındaki uçurumun ne denli büyük olduğu gözler önüne seriliyor…

İşte o ülkeler…

ABD ile karşılaştırıldığında, Japonya, Fransa ve İngiltere gibi bir zamanların önde gelen diğer pazarların, dünyanın en büyük 100 şirketindeki paylarının yıllar içinde azaldığı görülüyor. Tüm Avrupa ülkeleri ise listenin toplam piyasa değerinin sadece 3,46 trilyon dolarını bir başka deyişle yüzde 11’ini oluşturuyor.

Rekabet ABD ve Çin arasında!

Her ne kadar ABD tüm dünyayı sahip olduğu pazar payı ile domine ediyor olsa da kendisinin en güçlü rakibi Çin… İlk 100 içerisine 14 şirketini sokmayı başaran Çin, şirketlerinin toplam 4,19 trilyon dolar değeriyle toplam piyasa değeri değerinin yüzde 13’ünü oluşturarak tek başına Avrupa kıtasını geçmeyi başarmış durumda…

İşte zirvedeki 10 şirket!

Listedeki önemli ülkeler arasında olan Suudi Arabistan, başarısını devlete ait petrol ve gaz devi Suudi Aramco’ya borçlu. İlk 100’de yalnızca bir şirketi olmasına rağmen, Suudi Arabistan’ın ilk 100’ün toplam piyasa değerinde en yüksek üçüncü paya sahip olması da dikkat çeken verilerden… Listeye Türkiye özelinde baktığımızda ülkemizden hiçbir şirketi sıralamada göremiyoruz. Avrupa yıldan yıla pazar payında küçülmeye devam ederken, Asya mücadelesini sürdürüyor… İlk 100 şirketin giderek yalnızca ABD ve Çin’de yoğunlaşacağı öngörüsü oldukça yaygın olsa da herkesin aklındaki soru şu; küresel piyasa değerindeki dengesizlik eşitlenmeye mi başlayacak yoksa makas daha da açılacak mı?