Merkez Bankası’nın son bir yıl içinde attığı adımlar, kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki düşüşü hızlandırıyor. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, yılsonunda KKM stokları 25 milyar dolara kadar gerileyerek piyasa üzerindeki baskıyı azaltacak. Bu öngörüler, yeni ekonomi yönetiminin vergi avantajlarını kaldırması ve faiz üst sınırlarını indirmesi gibi adımlarla destekleniyor.
KKM’den Çıkış Stratejisi ve Etkileri
QNB Finansbank’tan Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Kaan Özçelikkale, KKM’nin ne zaman sona ereceğini hesaplamak için bir model geliştirdi. Haziran sonu itibariyle 66,8 milyar dolar olan KKM stok tutarı, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara geriledi. Yıl sonuna kadar sürecek bu düşüş, TCMB bilançosu ve parasal göstergeler üzerindeki baskıyı azaltması bekleniyor.
BDDK Verileri ve Haftalık Tahminler
Ekonomistler, analizlerini BDDK tarafından haftalık olarak açıklanan TL bazındaki KKM verilerine dayandırdı. Ayrıca, Merkez Bankası’nın döviz karşılığı stok verileri de aylık olarak değerlendirildi. Bu sayede, haftalık KKM yenileme oranlarını hesaplayarak stok KKM’nin gelecekteki seyrini tahmin edebildiler.
KKM'nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi
Kur korumalı mevduat, kurların yükseldiği dönemlerde, Merkez Bankası’nın para politikalarının etkinliğini azaltan bir unsur olarak dikkat çekiyor. Bu nedenle KKM’den kurtulma çalışmaları, bir yıldan fazladır çeşitli düzenlemelerle devam ediyor.
Düzenlemeler ve Getirilerdeki Değişiklikler
1 Temmuz’dan önce KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası sona erdirildi. Ayrıca 17 Temmuz’da, TCMB KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını politika faizinin %80’inden %70’ine düşürdü. Böylece 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olarak KKM’nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi.
Geçen Haftaki Düşüş ve Gelecek Beklentiler
Ekonomistlerin hesaplamalarına göre, temmuz ayının son haftasında haftalık KKM itfa tutarları 6,5 milyar dolar seviyelerine çıkacak. Yenileme oranları düşük kalırsa, haftalık düşüş 3 milyar dolar civarında olacak. Bu eğilim, KKM’deki çözülme hızını daha da gözler önüne seriyor.
Döviz Mevduata Kayış İhtimali
KKM'deki çözülmeyle birlikte, küçük de olsa bir kısmının döviz mevduatına kayması muhtemel. Ancak bu durum, TCMB’nin döviz alım hızını ve döviz mevduatındaki düşüşü yavaşlatabilir. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca, TCMB bilançosunda KKM dahil net döviz pozisyonunun ve yurtiçi yerleşikler tarafında KKM dahil toplam döviz yatırımlarındaki iyileşmenin sürmesi bekleniyor.
En Çok Merak Edilen Sorular
KKM Stokları Yıl Sonunda Ne Kadar Olacak?
KKM stoklarının yıl sonunda 25 milyar dolara kadar gerilemesi bekleniyor. Bu düşüş, Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduat hesaplarındaki çözülmeyi hızlandıran adımları sayesinde gerçekleşiyor. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, yeni ekonomi yönetiminin vergi avantajlarını kaldırması ve faiz üst sınırlarını indirmesi gibi düzenlemelerle bu hedefe ulaşılması planlanıyor. Haziran sonunda 66,8 milyar dolar olan KKM stok tutarının, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara gerilemesi, bu tahminleri doğrular nitelikte.
KKM’den Kurtulma Stratejileri Nelerdir?
KKM’den kurtulmak için Merkez Bankası, çeşitli adımlar atıyor. Öncelikle, kur korumalı hesaplara uygulanan kurumlar vergisi istisnası kaldırıldı. Ardından, TCMB, KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını düşürdü. 1 Temmuz'dan itibaren kur korumalı mevduata %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanmaya başlandı. Bu düzenlemeler, KKM stoklarının hızlı bir şekilde erimesini ve piyasa üzerindeki baskının azalmasını hedefliyor.
KKM’nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi Nedir?
Kur korumalı mevduatlar, kurların yükseldiği dönemlerde Merkez Bankası’nın para politikalarının etkinliğini azaltan unsurlar arasında yer alıyor. KKM hesaplarındaki çözülme, TCMB bilançosu üzerindeki baskıyı hafifletecek ve parasal göstergelerde iyileşme sağlayacak. Bu nedenle, KKM’den kurtulma çalışmaları, bir yıldan fazladır çeşitli düzenlemelerle devam ediyor. Ekonomistlerin hesaplamalarına göre, KKM stoklarının azalması, para politikasının etkinliğini artıracak.
KKM Hesaplarının Geleceği Ne Olacak?
KKM hesaplarının geleceği, dövize kayış ihtimali ve TCMB'nin döviz politikaları ile yakından bağlantılı. Küçük de olsa bir kısmının döviz mevduatına kayması muhtemel. Bu durum, TCMB’nin döviz alım hızını yavaşlatabilir. Ancak genel olarak, KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından büyük önem taşıyor. KKM hesaplarının çözülmesi ile TCMB bilançosunda net döviz pozisyonunda iyileşme bekleniyor.
Resmi Gazete’de Yayımlanan KKM Stopaj Oranı Yüzde Kaç Oldu?
Kur korumalı mevduata vergi avantajı kaldırıldı ve %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanması kararlaştırıldı. Resmi Gazete'ye göre, 6 ay vadeli KKM'ye %7,5, 1 yıla kadar vadeli KKM'ye ise %5 stopaj uygulanacak. Aynı oranlar altın dönüşümlü hesaplar ve kur korumalı katılım hesapları için de geçerli olacak. 1 Temmuz itibarıyla, KKM ve katılım hesaplarına kurumlar vergisi istisnası da kaldırılmıştı.